-
1 бәрән карчыгасы
борода́ч, борода́ч-ягня́тник ( птица) -
2 бүдәнә карчыгасы
перепеля́тник ( птица) -
3 каз карчыгасы
гуся́тник -
4 күгәрчен карчыгасы
голубя́тник ( ястреб) -
5 саз карчыгасы
зоол. лунь ( птица) -
6 тавык карчыгасы
я́стреб-тетеревя́тник -
7 төн карчыгасы
зоол. козодо́й ( вид птицы) -
8 бәрән
1. сущ.1) ягнёнок, бара́шекбәрәннәр кырда йөри — ягня́та пасу́тся в по́ле
2) диал. ягнёнок и́ли козлёнок ( без различия)2. прил.поя́рковый, бара́шковый, мерлу́шковыйбәрән бүрек — бара́шковая ша́пка
- бәрән карчыгасыбәрән тун — мерлу́шковая шу́ба
- бәрән сарык
- бәрән себеркесе
- бәрән тиресе -
9 бәрәнкарак
сущ.; зоол.; см. бәрән карчыгасы -
10 бүдәнә
сущ.1) пе́репел, перепёлка || перепели́ныйбүдәнә каурые — перепели́ное перо́
бүдәнә йомыркасы — перепели́ное яйцо́
•- бүдәнә үләне -
11 каз
сущ.гусь || гуси́ныйказ канаты — гуси́ное крыло́, гуси́ное перо́
каз аягы (тәпие) — гуси́ная ла́пка
- каз аягыказ мамыгы — гуси́ный пух
- каз тәпие
- каз бәбкәсе
- каз баласы
- каз ите
- каз йөреше
- каз караучы
- каз карчыгасы
- каз кетәге
- каз абзары
- каз кузгалагы
- каз оясы
- каз тиресе
- каз тәне
- каз чәчәге
- каз үләне
- каз юасы
- каз юлы -
12 күгәрчен
сущ.1) го́лубь || голуби́ныйурман күгәрчене — лесно́й го́лубь
кыр күгәрчене — ди́кий го́лубь
йорт күгәрчене — дома́шний го́лубь
почта күгәрчене — почто́вый го́лубь
күгәрчен көтүе — голуби́ная ста́я
2) перен.; разг.; ласк. күгәрченем, күгәрченкәем голу́бка, голу́бушка (моя́), голу́бчик (мой)•- күгәрчен бүреге
- күгәрчен ите
- күгәрчен карчыгасы
- күгәрчен кетәге
- күгәрчен күзе
- күгәрчен сөте
- күгәрчен чәчәге••күгәрчен ашату — целова́ться ( в молодёжной игре)
күгәрчен кебек гөрләшеп яшәү (гомер итү) — воркова́ть, как го́луби (жить, быть в дружбе)
күгәрчен кебек гөрләү — воркова́ть
күгәрчен сөте генә юк — не хвата́ет то́лько пти́чьего молока́
-
13 саз
I 1. сущ.1) боло́то, топь, тряси́на || боло́тныйсазга төшеп бату — утону́ть в боло́те
саз үсемлекләре — боло́тные расте́ния
саз камышы — боло́тный камы́ш
2) гря́зная лу́жа; то́пкая, вя́зкая грязьяңгырдан соң урам сазга әйләнә — по́сле дождя́ у́лица превраща́ется в гря́зную лу́жу
сазга буялып бетү — (весь) испа́чкаться вя́зкой гря́зью
3) перен. боло́то, тряси́натормыш сазы — боло́то жи́зни
2. прил.мещанлык сазы — тряси́на меща́нства
- саз карчыгасысаз җирләр — боло́тистые места́
- саз кондызы
- саз печәне
- саз чиясе
- саз яраны II сущ.саз уйнау — игра́ть на са́зе
2) поэт. ли́ра, му́засоңгы сазым — после́дняя моя́ му́за
-
14 тавык
сущ.ку́рица, ку́рочка || кури́ныйтавык йомыркасы — кури́ное яйцо́; яйцо́ ку́рицы
тавык төшенә тары керә — (посл.) ку́рице сни́тся про́со (т.е. кому - что)
күршенең тавыгы каздай, хатыны кыздай — (посл.) у сосе́дей ку́ры - что гу́си, жена́ - что де́вица
тавык белән ят, әтәч белән тор — (посл.) ложи́сь вме́сте с ку́рицей (т. е. сразу после наступления сумерков), встава́й вме́сте с петухо́м (т.е. пораньше)
- тавык асраучылыкэчкәндә тавык та тәңрегә карар — (посл.) когда́ пьёт, и ку́рица гляди́т на не́бо ( на бога)
- тавык елы
- тавык ите
- тавык карчыгасы
- тавык кетәге
- тавык күз
- тавык күзе
- тавык мендәре••тавык алачыгы (керәге, оясы) кадәр (кебек, шикелле) — о́чень ма́ленький, те́сный ( о размерах жилища или жилой комнаты)
тавык аяк — челове́к, кото́рый при ходьбе́ ча́сто задева́ет ного́й ве́щи
тавык бете — прост. ме́лочный челове́к
тавык йөрәк (җан) — трус (букв. кури́ное се́рдце, кури́ная душа́)
тавык кетәгенә кертү — загна́ть, поста́вить в глу́пое положе́ние
тавык кичүе — кури́ный брод ( очень мелкое место)
тавык чүпләп бетергесез — ку́ры не клюю́т; ви́димо-неви́димо; без счёта ( о мелких предметах или мелких заботах)
- тавык тәпиетавыклар көләр (көләрлек) — ку́рам на́ смех; о́чень глу́пый, неле́пый и смешно́й
- тавык ми
- тавык мие
- тавык миле
- тавык мие эчкән
- тавык мие ашаган -
15 төн
I сущ.1) ночь; но́чка || ночно́йтөнгә каршы — к но́чи
төн уздыру — провести́ ночь
төн уртасында — посреди́ но́чи
төн тынлыгы — ночна́я тишина́
2) разг. се́вертөнгә караган — се́верный, выходя́щий к се́веру ( об окнах)
II нареч.; см. төнентөн ягыннан — с се́верной стороны́
төн йөрү — ходи́ть но́чью (по ноча́м)
- төн ашау- төн эчү
- төн балыгы
- төн гөле
- төн йоклау
- төн йокысы
- төн карасы
- төн карчыгасы
- төн ката
- төн кату
- төн күбәләге
- төн лачыны
- төн миләүшәсе
- төн патшасы
- төн төнәү
- төне белән
- төннәр белән
- төннең төне
- төннең төне буенча••төн пәрие (убыры, ябалагы) — челове́к, акти́вно де́йствующий но́чью
төн саклау — не спать но́чью; проводи́ть/провести́ ночь без сна
төн тишегеннән — с са́мой но́чи
- төн кошы -
16 төн күбәләге
См. также в других словарях:
төн — 1. Тәүлекнең кояш батыштан кояш чыгышка, кичтән иртә беләнгә кадәрге өлеше 2. сир. ТӨНЬЯК – өйнең бер ишеге кыйблага, берсе төнгә карый. ТӨН БАЛЫГЫ – Алабугалар семь. күзләре һәм зур авызы өскә карап торган, ком астында яшеренеп ятучы кечерәк… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге